Kripto para eşten eşe çalışan en şeffaf ödeme sistemini yaratarak modern finans tarihinde önemli bir yer edinmiştir. İşlem kayıtları herkes tarafından görüntülenebilir, izleri sürülebilir ve Blockchain’e kalıcı olarak kaydedilir. Kripto paranın erişilebilirliği ve açıklığına rağmen "crypt", kelime anlamı olarak "gizli, saklı" anlamına gelmektedir. Kripto paranın başlangıcı da dayandığı kelimeye uyumlu olarak dramatik ve anlaşılmaz birtakım olaylar dizisine dayanır.

 

Krizin getirisi

​

Üzerinden 13 yıl geçmiş olmasına rağmen 2008 krizinin dünyadaki etkisinin tamamen yok olduğu söylemek mümkün değil. Kurumların yıllarca açgözlülükle borçlanmasından ve aşırı risk almasından, Amerika Birleşik Devletleri’nin dördüncü en büyük yatırım bankası Lehman Brothers 15 Eylül 2008 tarihinde iflas etti. Bu olay uluslararası bir bankacılık krizine yol açtı ve insanların finansal kuruluşlara olan güvenini ciddi derecede sarstı.

 

İşte tam bu çöküşün meydana geldiği sıralar ilk Bitcoin fısıltıları duyulmaya başlandı. 2008 Ekim ayında, bir e-posta listesinde Satoshi Nakamoto takma adıyla içinde Bitcoin’in white paper (teknik belge) linki bulunan bir mesaj paylaşıldı. İnternette hala herkesin okuyabileceği bu teknik belge, Bitcoin ile yapılan işlemlerin herkese açık olması sebebiyle kullanıcılara tamamıyla finansal özerklik tanıyan merkeziyetsiz bir para birimi ve ödeme sistemi olduğuna ilişkin görüşünü ortaya koymaktadır.

 

3 Ocak 2009 tarihinde Genesis Blok çıkarılarak blockchain başlatılmıştır. Satoshi, genesis bloğuna bıraktığı mesajda o günün The Times gazetesinin manşetindeki oldukça anlamlı bir başlığa yer vermiştir. Başlıkta “Şansölye, bankalar için ikinci kurtarma planının eşiğinde” ifadesi yer almıştır. Bankaların sebep olduğu bir kriz sonrası kurtarılmaları şüphesiz ki toplumun birçok kesiminde öfkeye neden olmuştur. Bitcoin’in ilk test işlemi bir hafta sonra yapılmıştır.

 

Coinbase’in SEC’e sunduğu S-1 belgelerinde, Satoshi’nin gerçek kimliğinin ortaya çıkmasının Bitcoin’in fiyatını büyük ölçüde düşürebileceğini beyan ederek kurucunun kimliği hakkındaki gizemi daha da artırmıştır.

​

Sessiz bir başlangıçtan çok hızlı büyümeye

 

Geriye dönüp bakıldığında inanması güç de olsa, Bitcoin’in ilk aylarında herhangi bir parasal değeri bulunmamaktaydı. Bitcoin elde etmenin tek yolu yüksek performanslı bilgisayarlarda madencilik yapmak ve daha önce gerçekleşmiş işlemlerin geçerliliğini doğrulamaktı.

 

İlk ticari amaçlı Bitcoin işlemi genesis bloğunun başlangıcından yaklaşık bir yıl sonra gerçekleşmiştir. Florida’da yaşayan Laszlo Hanyecz iki Papa John’s pizzaya 10.000 Bitcoin ödemiştir. Bu yazının yazıldığı tarihte bu işlemin değeri neredeyse 500 milyon dolardır. 22 Mayıs kripto camiası tarafından ‘Pizza Günü’ olarak kutlanmaktadır.

 

Bitcoin Ekim 2009’da borsalarda yerini almasıyla alınıp satılması kolaylaşmıştır ve böylece kullanım alanları yavaş yavaş artmıştır. Bunu takip eden 6 yılda madenciler ve bilgisayar mühendisleri Ethereum, Litecoin gibi ağları kurarak Blockhain ağlarını daha da genişletmiştir.

 

Bitcoin’in değeri ilk yıllarında günümüzden çok daha değişkendi. Şubat 2011’de ilk defa 1$’ı geçen Bitcoin 4 ay gibi hızlı bir sürede 31$’a gelmiştir. Daha sonra yine hızlı bir şekilde tek haneli rakamlara düşmüştür.

 

Nisan 2013’te Bitcoin değeri 200$’a ulaştıktan sonra aynı yılın Kasım ayında değerini beşe katlayarak 1.000$ olmuştur. Bundan sadece 4 yıl sonra, Kasım 2017’de, değeri on katına çıkarak 10.000$’a ulaşmıştır. Ama bu sadece bir başlangıçtı.

 

Bitcoin Aralık 2017’de en yüksek değeri olan 19.650$’a geldikten sonra 2 yıl boyunca çok fazla değer kaybetmiştir. Tekrar yükselmesi yine bir kriz anına, pandeminin başlangıcına denk gelmiştir. 2021 yılının başında açıklanan verilere göre kripto para yatırımcı sayısı 100 milyonu aşmıştır ve yeni satın alma yöntemleri sayesinde hiç olmadığı kadar ulaşılabilir olmuştur. Coin Club işlettiği Bitcoin ATM ağı ile kripto yatırımcılarına ellerindeki nakiti kripto paraya dönüştürme olanağı sağlayarak yeni bir yatırım yolu oluşturmuştur.

 

Dünyanın en büyük kripto para borsalarından Coinbase’in Nisan 2021’de halka arzıyla Bitcoin’in fiyatı 64.000$’a kadar yükselmiştir.